Ovogodišnjim dobitnicima Nobelovih nagrada danas će na ceremonijama u Stokholmu i Oslu biti uručeno po 1,2 miliona dolara, koliko iznosi novčani deo tog prestižnog priznanja koje se dodeljuje za prirodne nauke, ekonomiju i književnost.
Po tradiciji, Nobelova nagrada za mir uručuje se dobitniku u Oslu, a preostale nagrade za ekonomiju, književnost, hemiju, fiziku i medicinu u Stokholmu.
Generalni direktor Organizacije za zabranu hemijskog oružja, Ahmet Izimdži primiće u ime te organizacije nagradu, koja joj je dodeljena za napore u eliminaciji hemijskog oružja.
Ta organizacija, osnovana 1997. kao telo nadležno za primenu sporazuma koji zabranjuje korišćenje hemijskog oružja, trenutno nadgleda uništenje zaliha hemijskog oružja i postrojenja u Siriji.
Kada se radi o Nobelu za ekonomiju, ove godine će ček od 1,2 miliona dolara podeliti Amerikanci Judžin F. Fama i Lars Piter Hansen sa Univerziteta u Čikagu i Robert Šiler sa Jejla za njihovu empirijsku analizu cena kapitala.
Nobelova nagrada za književnost otišla je u ruke kanadske autorke Alis Manro (82), koja zbog slabog zdravstvenog stanja neće doputovati na ceremoniju u Stokholm, te će njena ćerka Dženi Manro primiti u njeno ime 1,2 miliona dolara.
Manro, “gospodarica savremene kratke priče”, kako ju je okvalifikovala Švedska akademija, prva je Kanadjanka i 13. žena koja je dobila Nobela za književnost.
Objavila je devet zbirki pripovedaka, kao i roman “Životi devojaka i žena” (Lives of Girls and Women). Zbirke pripovedaka su joj tri puta odlikovane nagradom Gavernor, najprestižnijim književnim priznanjem u Kanadi (1968, 1978. i 1986).
I Nobela za hemiju podelila su tri naučnika – Martin Karplus, Majkl Levit i Arijeh Voršel – a pripala im je za razvoj kompjuterskih modela kojima mogu da se predvide hemijske reakcije prilikom proizvodnje novih lekova i drugih hemijskih supstanci.
Fizičari, Belgijanac Fransoa Angler i Britanac Piter Higs podeliće 1,2 miliona dolara za radove na otkriću subatomske čestice. Kako je navela Švedska kraljevska akademija njih dvojica su nagradu dobila za teorijsko otkriće mehanizma koji doprinosi razumevanju porekla mase subatomskih čestica, što je prošle godine potvrdjeno otkrićem osnovne, takozvane Higsove čestice, u CERN-ovoj laboratoriji u Ženevi.
Amerikancima DŽejmsu Rotmanu, Rendiju Šekmanu i Nemcu Tomasu Zidhofu, svoj trojici sa američkih univerziteta, danas će biti uručen Nobel za medicinu, za njihovo otkriće “mehanizma koji reguliše saobraćaj vezikula, glavnog transportnog sistema u ljudskim ćelijama”.
Ceremonija uručenja Nobela za mir počinje u Oslu u 13.00 po srednjoevropskom vremenu, a ostale će dobitnicima biti uručene u Stokholmu, s početkom u 16.30.
sandžakhaber / izvor: blic.rs