DAN BOŠNJAČKE NACIONALNE ZASTAVE

 Dan bošnjačke nacionalne zastave je najznačajniji nacionalni praznik Bošnjaka koji žive u Republici Srbiji. Obilježava se 11. maja, odnosno na dan kada je 1991. godine osnovano Muslimansko nacionalno vijeće, koje će kasnije u skladu sa povratkom tradicionalnog i historijskog nacionalnog imena Bošnjaci dobiti aktuelni naziv Bošnjačko nacionalno vijeće. 
 Iste 1991. godine usvojeni su i nacionalni simboli sandžačkih Bošnjaka: Nacionalni grb i Bošnjačka nacionalna zastava. Nacionalni grb čini fundamentalnu osnovu oba simbola. On je i najprepoznatljiviji i najupečatljivi element bošnjačke nacionalne zastave.

 Grb ima oblik evropskog štita, što ukazuje na naše evropsko etničke korijene, odnosno da su Bošnjaci stari evropski narod. Bijela lenta koja ide dijagonalno iz gornjeg lijevog ugla ka desnoj strani dijeli štit na dva površinski jednaka dijela. Na lijevoj polovini grba, na plavoj podlozi ravnomjerno su raspoređena tri zlatna ljiljana. Plava boja jasno i nedvosmisleno označava opredeljenje bošnjačkog naroda u pravcu Evropske unije, a zlatni ljiljani su drevni državni simbol srenjovjekovne kotromanićke Bosne, koja je u vrijeme kralja Stjepana Tvrtka I Kotromanića (1453-1491) bila najznačajnija i najmoćnija južnoslavenska država i posljednji značajni stub odbrane Balkanakog poluotoka od osmanlijskih osvajanja. Na desnoj polovini grba, na zelenoj podlozi su su raspoređena tri bijela polumjeseca. Ovaj dio grba jasno ukazuje na našu pripadnost islamskoj vjeroispovjedi i da je islam jedan neodvojivi i nepobitni dio religijske karte evropskog kontinenta (iako i judaizam i kršćanstvo i islam imaju svoje početne korijene na Bliskom Istoku).

 Zvanično nacionalni simboli sandžačkih Bošnjaka utvrđeni su i usvojeni Odlukom Bošnjačkog nacionalnog vijeća o nacionalnim simbolima od 11. maja 2004. godine, a potvrđeni su Odlukom Nacionalnog savjeta Republike Srbije od 23. decembra 2005. godine („Službeni glasnik RS“, br. 23/06).

 Nacionalna zastava Bošnjaka je bijele boje (koja označava moralnu čistoću bošnjačkog naroda i težnju prema miru) sa grbom u sredini i ima standardne dimenzije 80 x 130 cm, a dimenzije grba na zastavi su 30,7 x 40 cm.

 Najzanačajniji dio bošnjačkog naroda u Republici Srbiji živi u sandžačkoj regiji, gdje se i odigravaju najznačajnije manifestacije kojima se obilježava ovaj izuzetno važni nacionalni blagdan. Zanimljivo je da se zvanični naziv ovog blagdana i oblasti u kojoj se prije svega proslavlja podudaraju. Naime naziv regije Sandžak, ništa drugo ne znači nego bajrak, odnosno zastava. Naime, u vrijeme osmanlijske uprave sandžak je označavao vojnu i administrativnu oblast prvog stepena, a od 1361. godine kada se pojavljuju pašaluci (beglerbegluci, ejaleti), postaju oblasti drugog stepena po važnosti. Na čelu Sandžaka (arapski liva) centralna vlast je postavljala sandžakbega (turski sandcabeyi; a arapski mir-i-liva), koji je u svojim rukama imao vojnu i civilnu vlast, a kao simbol vlasti dobijao sandžak (zastavu) pod kojom je u svojoj oblasti okupljao određen broj vojnika.

 U pograničnim dijelovima Osmanlijskog carstva sandžake su nazivali udž, serhat, krajište, a sandžakbegove udž-begovi, vojvode ili krajišnici. Upravitelj sandžaka je tokom XV i XVI stoljeća redovito imao titulu bega, a od XVII vijeka i oni dobijaju titulu paše.

 Sandžak-beg ili miri-liva je bio paša sa jednim tugom (tug na turskom znači konjski rep, jer pri vrhu koplja ili stega koji se nosio pred sandžakbegovima kada su putovali ili išli u boj bio privezan jedan ukrasni konjski rep sa zlatnom jabukom na samom vrhu.

 Pod zapovjedništvom sandžakbega bili su muselimi ili vojvode koji su upravljali nahijama, a koje je sandžak-beg postavljao. Od 1826. godine ukinute su vojna ovlašćenja sandžakbegova, i od tada su obavljali samo upravne poslove.

Dakle u sandžačkoj bošnjačkoj nacionalnoj zastavi doživljela su punu simboličnu simbiozu i bošnjačka srednjovjekovna i osmanlijska i novovjekovna tradicija.

 Svim pripadnicima bošnjačke nacionalnosti želim sve najljepše po povodu najznačajnijeg nacionalnog praznika Dana bošnjačke nacionalne zastave.

                               Predsjednik Društva historičara Sandžaka: Esad Rahić

POVEZANE VIJESTI
- Advertisment -

POPULARNO